Platproatn (column Erik Driessen)

Ik ben in het ‘plat’ opgevoed. Sterker nog: ik denk ik het plat. Omdat ik Nederlandstalige vriendjes had in de Vogelbuurt, is mijn accent denk ik redelijk weggewerkt. Onbewust eigenlijk, want zo’n stevig oosters accent heeft natuurlijk wel wat. Als kind dacht ik daar anders over. Ik schaamde me zelfs een beetje als mijn ouders plat spraken bij visites aan het westen, waar een oom en tante woonden. Al schaamde ik me net zo hard als ze toch in het Nederlands probeerden te spreken. Dat klonk dan eigenlijk ook weer nergens naar.

Die schaamtegevoelens duurden niet lang. De band Normaal zorgde voor een gek soort bewustzijn. Alsof plat praten iets stoers was. Dat ze dan weer alleen over bier drinken, klompen en mestbulten spraken, vond ik altijd wat jammer. Het platteland als karikatuur. Daniel Lohues en, om het lokaal te houden, Juust zetten wat dat betreft een veel meer natuurgetrouw beeld van het leven buiten de Randstad neer. Gebracht met liefde voor de streektaal.

Zelf heb ik die ook. Het plat kent veel mooiere uitdrukkingen en woorden dan het Nederlands. Daar geniet ik als taalliefhebber van. Dat merkte ik afgelopen vrijdagavond nog eens in het Tapijtmuseum, waar leden van de Taelkrink aan een overwegend wat ouder publiek prachtige verhalen vertelden. Vol zelfspot, ook al zo kenmerkend voor het plat. Jannie Bakker vertelde echter ook dat ze tijdens een rondgang langs basisscholen merkte dat veel kinderen geen plat meer spreken.

En inderdaad, ondanks mijn liefde voor de streektaal spreek ik ook Nederlands tegen mijn kinderen. Als iedereen dat doet, sterft het plat op ten duur uit. Dat zou jammer zijn, maar ook weer niet onoverkomelijk, lijkt mij. Taal verandert al eeuwenlang. Mensen communiceren op een manier die meestal op een natuurlijke wijze tot stand komt. Veel geld stoppen in het behoud van streektaal, zoals sommige politieke partijen willen, lijkt me daarom weggegooid geld. Mensen regelen zelf wel hoe ze met elkaar willen praten. Gaellemuunigers zeker.