Het verhaal van de Amish in d’ Overtoom

Foto Erik Eenkhoorn

“Waar heb ik dit eerder gezien?”, dacht Jouk Huisman toen hij tijdens een Amerikaanse rondreis in een Amish-gemeenteschap belandde. De geboren en getogen Staphorster zag overeenkomst met zijn eigen woonplaats. Op 25 september vertelt hij tijdens het CultCafé in d’ Overtoom meer over die overeenkomsten en zijn ervaringen met Amish.

Huisman is een gepensioneerd docent die ‘doorgeven van kennis en verhalen’ belangrijk vindt. Over verschillende onderwerpen geeft hij daarom lezingen door heel Nederland. Regelmatig is het thema Amish, een onderwerp dat hem zelf ook na aan het hart ligt. “Bij de Amish zie je het leven en de cultuur die we in onze gemeenschappen, op de biblebelt, lang hebben gekend. Je ziet een duidelijke Doperse inslag. Waar wij hier de keuze hebben gemaakt om moderne technieken toe te passen, wijzen de Amish die nog steeds af.”

De ‘wereld is slecht, daarmee moet je geen deals sluiten’ is daarbij volgens Huisman de achterliggende gedachte. “Dat is een heel radicaal en fundamenteel standpunt. In ons land zie je dat in veel minder sterke mate nog bij de SGP en in sommige kerkgenootschappen. De verschillen zijn echter heel groot: ik heb op de Veluwe wel eens een lezing gehouden waarbij ik geen bewegende beelden mocht laten zien, terwijl dat in Noord-Holland bij een zelfde kerk geen probleem was.”

Die verscheidenheid komt ook bij de Amish voor, zegt Huisman. “Ook bij hen zie je veel verschillende richtingen. Dé Amish bestaat niet. Er zijn vijf verschillende hoofdrichtingen. De overeenkomst is wel dat ze contacten met de buitenwereld en de adoptatie van moderne technieken zoveel mogelijk tegengaan. In Staphorst kwam na de Tweede Wereldoorlog de landbouwmechanisatie op gang, dat is bij de Amish absoluut niet het geval. Zij hebben besloten, en ook in wetten (hun Amish order) vastgelegd, dat dit iets van de wereld is.”

De geloofsgemeenschappen in Amish worden niet kleiner. Ook de jonge Amish blijven hun gemeenschappen graag trouw. “Op hun 16e of 17e mogen ze een periode de wereld verkennen, inclusief drank, drugs en films. Opvallend is dat ze daarna bijna allemaal weer terugkeren naar hun dorpen. Ook dat is iets wat mij fascineert. In Staphorst, Urk en Genemuiden zie je dat ook wel: na de studie keren jongeren weer terug naar hun woonplaats. De gemeenschap waarin je bent opgegroeid, geeft een gevoel van veiligheid waar je graag mee verbonden blijft.”

Jouk Huisman geeft zijn lezing op 25 september in d’ Overtoom. Aanvang 20.00 uur.