Gezichtsbedrog (column Gerrit van Houwelingen)

Ze gaat met sprongen vooruit. Zo lijkt het. Nadat ze is losgekoppeld van het niveau van groep vier, wordt ze enkele keren in de week door hem bijgevoederd. Weldra steekt ze met sommetjes als 73-37 (je zult ze de kost moeten geven die zonder blikken of blozen 44 zeggen) haar klasgenootjes de loef af. Met sprongen vooruit of gezichtsbedrog? Na de zomervakantie in groep vijf komt ze toch weer in beeld. De sommetjes gaan nu over de honderd. Wat ligt er voor vijfhonderd? Antwoord: 149. Leg mij dat eens uit deern, hoe kom je daaraan? Ze steekt een heel verhaal af waar geen touw aan vast te knopen is. Hij neemt de toevlucht tot de 1-10-100 dozen. Vijf dozen met 100 blokjes. Eentje losgepeuterd. Dan ziet ze het!

Groep 8 heeft een excursie naar het bakkerijmuseum in Hattem. Hij mag mee. Een mooi alibi om de school te ontvluchten. ’t Is 20 km fietsen. Moet kunnen, vindt Rina. Na een snelle rit door de Mastenbroekerpolder en een adempauze bij Katerveer, staan ze klokslag tien uur in het museum, een juweeltje in zijn soort. De jeugd ligt in een deuk om de grollen van de bakker. Ze leren van een homp deeg een krakeling of een boomtwijg maken. Terwijl die in de oven verdwijnen, verkennen de pubers met een spel het museum, twee Middeleeuwse panden, onder de straat door met elkaar verbonden. Tussen de middag eten ze in de heemtuin bij de stadswallen hun boterham. Via het Zalker voetveer weer op huis aan, onderweg een ijsje. Topdag!

Op een woensdagmiddag ontmoet de jeugd van zes scholen elkaar in een zaaltje aan de haven, waar de plaatselijke damvereniging het jaarlijkse toernooi organiseert. Zestig dolle pubers, die er tussen de partijen door een keet van maken, strijden om de hoogste eer. De directeuren laten ook even hun neus zien en wisselen de laatste nieuwtjes uit. De een heeft een inspectiebezoek achter de rug, de ander is door een bacteriële infectie gevloerd geweest, een derde heeft door de opheffing van het asielzoekerscentrum een fikse aderlating ondergaan. Ze hebben allemaal wat! De jeugd speelt ondertussen lukraak, ongecompliceerd, niet gehinderd door een plakker, hielslag of hekstelling. Het winnende team wordt door de fotograaf op de kiek gezet en prijkt weldra in de Stadskoerier.

Na zo’n weekje strekt hij de benen in zijn appartement bij ’t veer. ‘t Is net een observatiehut, de verrekijker voor het grijpen, een breed schootsveld. In de nazomer spot hij wel eens tientallen klepperaars tijdens de trek, zwevend van de ene naar de andere thermiekbel. Geen plezierjacht kan ongezien de haven binnenvaren. Aan de kant van zijn balkon schuift de zon iedere dag een stukje verder op. Midden in de winternacht gaat hij onder boven Kampen en midzomer boven het Vogeleiland, keerkringen vanuit zijn luie stoel, met een boeiende autobiografie zoals ‘Mijn kleine waanzin’ van Jan Brokken, die hem meevoert langs adressen uit zijn jeugd onder de rook van Feijenoord.