Airbornepad (column Gerrit van Houwelingen)

In een uitspanning bij Borkel komen op een vrijdagmorgen uit het hele land tientallen wandelaars samen, lezers van het Nederlands Dagblad. Ze zullen met een bus naar Lommel worden gebracht, net over de grens in België. Daar start de eerste etappe van het Airbornepad, in de voetsporen van de bevrijders in september 1944 naar Arnhem. Tegenover het koffiehuis staat een monument. Een week vóór Market Garden maakte een verkenningsgroep op deze plek het eerste contact met de Valkenswaarders. Later zouden op de Luikerweg negen Shermantanks door Duits vuur worden uitgeschakeld. De jongens die hierbij omkwamen liggen schuin tegenover het koffiehuis begraven. De wandelgroep legt er aan het eind van de wandeldag een krans en zingt het volkslied.

Regina is groepsleerkracht. Het is ook haar seniorendag. Tijdens elke wandeling zoeken ze elkaar wel even op voor een onderwijspraatje. Terugblikkend op die tientallen jaren onderwijs, van vloeistofduplicator tot digitaal schoolbord, komen ze tot dezelfde conclusie: Zo rond 1980 kwamen de witte boorden de school binnen. Vanaf toen groeiden kennis en handelen, theorie en praktijk, uit elkaar, terwijl ze op de werkvloer met elkaar verbonden hadden moeten blijven, want de meester en de juf hebben de expertise in huis. Ze wandelen door het natuurreservaat De Malpie, drinken koffie bij de Venbergse Watermolen, bezoeken een tot landhuis omgetoverde Duitse afluisterbunker. En voort gaat het weer, struinend langs de Dommel.

Aan het eind van de middag rijdt hij met zijn wandelmaat naar een ‘Vriend op de Fiets’ in Valkenswaard, waar ze een overnachting hebben geregeld. Het is een stichting die elk jaar een gids uitbrengt met duizenden adressen waar je bij particulieren een bed met ontbijt hebt, tegenwoordig voor de prijs van twintig euro. De vrouw des huizes ontvangt hen met een heerlijke tomatensoep. Laat zij nu leerplichtambtenaar zijn en direct zitten ze middenin een gesprek over ongeoorloofd luxe-verlof. Op zijn school is daarvoor al eens een ouderpaar met flink beboet. Klopt, zegt ze, voor elke dag vijftig euro, per kind wel te verstaan. Bij twee kinderen alsnog een prijzige wintersportvakantie. Op zaterdagmorgen komen ze in Eindhoven samen en volgt hetzelfde recept: busritje naar Valkenswaard, koffie met koek, vijfentwintig kilometer sjouwen.

Een week later wandelt hij met een stel kennissen een volgende etappe over het Maarten van Rossumpad. In Wiesel, tussen Vaassen en Apeldoorn, liggen veel bloemen rond een boom. Een week tevoren verongelukte hier een meisje op haar scooter. Hij herinnert zich het berichtje in de krant, maar toen was het ver weg ergens op de Veluwe en nu staat hij bij het felst verdriet van de ouders. Dan wordt hij zelf opgeschrikt door het overlijden van een oud-leerling. Deze komt om bij het demonteren van een lichtboei op de Rijn, die door gasvorming explodeert. Zijn vriendenkring, zwaar aangeslagen, verschijnt nog vóór de begrafenis op school om te vragen of er nog foto’s van Antoine zijn. Ze willen een fotoboek van zijn jeugd samenstellen voor de ouders. Hij geeft hen twee diaseries mee van de schoolkampen.