Terugkomdag (column Gerrit van Houwelingen)

Zijn jaargroep van de opleiding voor schoolleider komt elk jaar nog een keer bijeen. De Veluwenaren organiseren de terugkomdag dit keer in het vestingstadje Elburg. Eerst wordt er bijgepraat over de wederwaardigheden van het afgelopen jaar. De een heeft zich zo kwaad gemaakt over de inspectie, dat hij de harp aan de wilgen heeft gehangen en weer groepsleerkracht is geworden. De ander is op de koffie gekomen met de referenties van een sollicitant die binnen een maand niet meer functioneerde. Een derde heeft zijn meerschools directeurschap eraan gegeven en is wat heel anders gaan doen. Enkelen zijn doorgegroeid naar algemeen directeur en zelfs hebben ze nu een directeur van Windesheim binnen hun gelederen. Sommigen zuchten onder de inhoudelijke kant van het vak: lastige oudergesprekken die hand over hand toenemen, de zorg-problematiek van kinderen die op ons bordje wordt gedeponeerd en de onderwijskundige kwaliteiten van collega’s die ‘het’ gewoonweg niet hebben.

Nadat ze een vorkje geprikt hebben, worden ze het stadje, gaaf gebleven doordat armoede vroeger de sloop van historische panden verhinderde, rondgeleid door een vrijwilliger van de Oudheidskamer. Daarna toont collega Herman Witter zijn kunsten op het orgel van de Grote Kerk, waar de Kruidvat-cantates van Bach onder leiding van Pieter Jan Leusink eind vorige eeuw zijn opgenomen. ‘Ach jongen’ zei Hermans moeder toen hij jong was, ‘ga jij maar naar de kweekschool, er is geen droog brood op dat instrument te verdienen’. De groep drinkt nog wat op een terrasje aan de haven, waarna ze er weer een jaartje tegen kunnen.

De bovenschools directeur zet met de schoolbegeleidingsdienst ook een terugkomdag in de steigers voor de teams van de federatie. Een welkome onderbreking van de schoolweek om de teams eens lekker uit hun ritme te halen. In het klooster der Dominicanen te Zwolle nog wel. Een federatie op gereformeerde grondslag. Panta rhei, alles stroomt! Het dagthema luidt ‘Zorg’. Er is een ‘open space’ (what’s in a name) die gevuld wordt met een aantal workshops die laten zien hoe ingewikkeld het leven van een schoolmeester is geworden. De afsluiting van de dag verzorgt Jan Quintus Zwart met een zang-clinic en het aanleren van het federatielied. Agge mar leut het.

Na zulke dagen buitenshuis vindt hij zich terug in zijn directeurskamer met een stapel post en een gevulde mailbox. Tijdens trage telefoontjes bestudeert hij een oude landkaart van Overijssel aan de wand, een exemplaar uit de vroege jaren vijftig, die de schooltijden puntgaaf heeft overleefd. Voor een geeltje op de kop getikt tijdens een boekenmarkt aan de voet van de Bovenkerk. Het Vogeleiland staat er nog niet op. Hier gaat hij tijdens strenge winters wel eens een kijkje nemen met zijn klas. Met de fiets naar de noordkant van het eiland en dan te voet de ondiepte oversteken. Een beetje geluk en je ziet een sprong reeën. Het is verboden gebied sinds Natuurmonumenten er de scepter zwaait. Op windstille, zonovergoten winterdagen zit er niet meer in dan een rondje Barsbeek, ook niet verkeerd trouwens.