Kees Kist maakte achterhoedes helemaal gek

“Als je bij mij in de buurt komt, trap ik je onderuit”, zei Johan Derksen tijdens Cambuur-Heerenveen tegen de 17-jarige Kees Kist. “Ja meneer…”, zei de geboren Steenwijker, die Derksen desondanks even later poortte en scoorde. Met een aanslag van Derksen tot gevolg, maar die kwam zelf ook niet ongeschonden uit de strijd. Moeder en tante Kist wachtten de huidige televisiecriticus na afloop op en gaven hem een dreun met een paraplu op de kop.

Het was een van de vermakelijke verhalen die Kist vertelde in het Genemuiden Actueel Sportcafé. De man was Europees topscorer, speelde op twee EK’s, won veel met AZ, speelde vier keer tegen Barcelona en droeg veertien keer hetzelfde shirt als Johan Cruyff. Een legende kortom. Als geboren topschutter had hij vaker met geweld te maken, vertelde Kist. “Uit bij Feyenoord zei Theo Laseroms dat hij me neer zou schoppen als ik langs hem kwam. ‘En als je het toch doet, pak ik je…’, zei Rinus Israël even later. Ik ben daar inderdaad maar niet in de buurt van de goal gekomen…”, glimlachte Kist over zijn tijd als ‘broekie’.

Die periode was snel voorbij. Als jonge spits scoorde hij makkelijk bij Heerenveen. “En toen stond Klaas Molenaar op de stoep. Samen met zijn broer wilde hij AZ groot maken. Voor 50.000 gulden vertrok ik naar Alkmaar, met het kampioenschap in 1981 en een Uefa-cup Finale in 1982 als hoogtepunten. Op alle plekken hadden we de beste spelers van Nederland staan. Een prachtige tijd. We maakten elke achterhoede helemaal gek. Psychologische oorlogsvoering was toen al zeker zo belangrijk als nu.”

Na een ongekende doelpuntenreeks stond Kist er in de voorbereiding op een nieuw seizoen plots naast. In Italië zag hij dat zijn ploeg bij rust met 0-2 achter stond. “Ik kwam er in en boog de wedstrijd om naar 3-2. Toevallig zat er een scout van Paris st. Germain op de tribune. ‘Jij moet naar Parijs…’, zei hij. Daar heb ik een geweldig jaar gehad. Parijs was toen qua voetbal al geweldig. Toch vertrok ik daarna samen met Didier Six naar Mulhouse. Die club wilde promoveren vanuit de eerste divisie en investeerde veel geld. Helaas eindigden we als tweede. En toen stond AZ weer op de stoep en later heb ik mijn loopbaan onder Foppe de Haan bij Heerenveen afgesloten.”

Kist verdiende nog niet het grote geld. Als voormalig topschutter staat hij ‘gewoon’ op de markt en importeert hij schoenen. Bovendien is hij, ook tijdens dit EK, rapporteur voor De Telegraaf. “Ik kijk tevreden terug op mijn carrière. Helaas speelde ik geen WK, omdat ik het niet zag zitten om naar Argentinië af te reizen. Dat land werd toen geregeerd door een junta. Verder heb ik veel mooie dingen meegemaakt. De periode met Johan Cruyff was bijvoorbeeld prachtig. Ik dacht dat ik veel verstand had van voetbal, maar Johan zag alles. Hele kleine dingen die spelers beter maakten. Ongelooflijk. Het was een schok dat hij onlangs overleed.”

Wellicht stak Kist ook als trainer iets van die kennis op. Hij trainde onder meer hoofdklasser Hoogeveen en stond ook in Hoek voor de groep. Ook al weer zo’n verhaal. “Die club uit Zeeland belde op of ze met in gesprek konden. Nou…drie uur heen, drie uur terug sprak me totaal niet aan. Maar goed, we spraken toch af in Utrecht en daar deden ze een voorstel dat ik gewoon niet kon weigeren. Ik verdiende echt goed en kon in een hotel overnachten. Samen met Bert Otten uit Steenwijk heb ik daar een mooie tijd gehad. Bert schoot ze er daar erg makkelijk in.”

Uiteraard volgt Kist het EK op de voet. Hij baalt ervan dat Nederland niet meedoet. “Ik zou ook niet graag in de schoenen van Danny Blind staan. Verjongen is altijd een lastig karwei. En je ziet het aan Memphis Depay: in de eredivisie was hij verreweg de beste speler en in Manchester maakt hij het niet waar. Ik sprak hem ooit op het Voetbalgala. Aardige jongen, maar drie weken later zie ik hem met een Rolls Royce en een rood hoedje verschijnen bij het Nederlands Elftal. Spelers vertrekken tegenwoordig ook veel te vroeg naar het buitenland. De eredivisie is niet meer dan een kweekvijver. Maar goed, ik geef ze ook geen ongelijk hoor….Je verdient tegenwoordig zoveel geld met voetbal. Dat mag je niemand onthouden.”

Kist onthoudt zich zelf momenteel wel een actieve rol in de voetballerij. Voetballen in lagere teams heeft hij nooit gedaan. “Dan loop je de kans dat iemand je kapot schopt. Daar zit ik niet op te wachten. Mijn laatste club als trainer was derdeklasser Tolbert. Daar had ik moeite met de mentaliteit van amateurvoetballers. We trainden heel veel en je zag de spelers groeien, maar op de wedstrijddag kwamen ze aan met gezichten waaraan je kon zien dat het de vorige avond laat was geworden. Op het veld was het keihard, het ontspoorde. Dat is niet de manier waarop ik wil werken. Bovendien: in de hoofdklasse kun je dan nog wel maatregelen nemen, maar jongens in de derde klasse spelen puur voor de lol. Dat werkt niet voor mij.”