Nachtwolken aan de lucht

Tekst en foto John Poot

Zoals een bekend gezegde zegt, de nacht is voor ongedierte. Maar toch kan de nacht mooie natuurverschijnsels laten zien. Zo ook afgelopen nacht toen er aan de noordelijke horizon witte wolken te zien waren.  Deze worden lichtende nachtwolken genoemd.

Lichtende nachtwolken zijn wolken die ongeveer op 75 tot 85 kilometer hoogte bereiken. Na zonsondergang maar ook voor zonsopkomst weerkaatsen die hoge wolken het zonlicht. In de maanden mei, juni en juli kan de noordelijke hemel geruime tijd worden deze wolken met een zilverachtige glans. In deze maanden staat de zon laag onder de noordelijke horizon, waardoor deze wolken van onderuit worden opgelicht door de zon. De wolkenslierten hebben een ribbel- of wezelstructuur.

Ze zijn vrij zeldzaam en komen onregelmatig voor, het is deze week ook 2 jaar geleden dat ze in deze grote in Nederland te zien waren.

Het ontstaan van deze wolken houdt verband met talrijke uiterst kleine deeltjes in de bovenste lagen van de atmosfeer. Het kan stof zijn die afkomstig zijn van meteorieten, maar er is ook waterdamp nodig en een zeer lage temperatuur ongeveer tussen de -90 en -145 graden. Op de deeltjes zet zich een dunne ijslaag af (een soort rijp) door het ijs dat de deeltjes omhult weerkaatst het zonlicht zich.

Lichtende nachtwolken zijn moeilijk te voorspellen, maar op heldere avonden in de maanden mei tot juli is het zeker de moeite waard om dan naar het noordelijke hemel te kijken.