Weinig animo voor Genemuider kunstschatten

Tekst en foto: Enrico Kolk

“Mensen beminnen dingen pas als ze verdwenen zijn”, typeerde Tiem van Dalfsen de Genemuidenaren bij de onder het mom van de Monumentendag georganiseerde kunstroute. Daar kwamen welgeteld twee mensen op af.

Van Dalfsen begint zijn verhaal bij het beeld bij de Meente. “Dat is het derde beeld dat in Genemuiden kwam, na de veerman en de buste van toenmalig koningin Beatrix.” De opdracht was niet eenvoudig: maak een beeld dat verwijst naar het complex de Meente, en naar de naam. De Meente was de gemeenschappelijke weide van de Genemuidenaren.

“Daar liepen paarden rond, die elkaar in de avond opzochten en bescherming bij elkaar zochten. Dat is ook die diepere laag: in de levensavond kruip je bij elkaar.”

Vlak voor het Olde Staduus staat een gedenksteen. Dat schonk partnerstad Emlichheim in 1979 aan Genemuiden. “Emlichheim en Genemuiden kregen een vriendschappelijke relatie tijdens het 700-jarig bestaan van de stad Genemuiden”, zegt Van Dalfsen. Een luchtballon met daarin de burgemeester landde toen in Emlichheim. Daaruit kwam die relatie voort.”

Nog een kunstobject  bij ’t Olde Staduus: ‘de stengel’. “Die markeerde de hoofdingang van het stadhuis”, tekent Van Dalfsen. “Op de grond liep nog een lemniscaat, zo’n platte acht, die uitliep op de draaideur. Zodoende was meteen duidelijk wat de hoofdingang was.”

Nog vanaf de trap van het Olde Staduus laat Van Dalfsen het volgende object alweer zien: de stenen van het Havenplein. “Die liggen er, en dat kun je vanaf hier goed zien, als een Genemuider blokmat in”, vertelt de oud-wethouder die de route vervolgt naar de ‘Amsterdamse halve krul’.

Die kwam op initiatief van hemzelf naar Genemuiden. “Er moest een nieuw urinoir komen, en dat kwam er maar niet. Ik ben toen naar het hoofd Openbare Werken gegaan en heb hem gesommeerd zijn collega in Amsterdam te bellen of er nog zo’n halve krul was. Zodoende is dit hier gekomen.”

Waar de herkomst van het urinoir zeker vaststaat, is dat met het lijkenhuisje op de oude begraafplaats geheel anders. “Niemand weet hoe dit hier terechtgekomen is.” Het werd, volgens Van Dalfsen, gebruikt om aangespoelde lijken op te baren. Het huisje stond eerder op de hoek van de begraafplaats, maar de toenmalige wethouder, die deze keer als gids fungeert, liet het verplaaten naar het midden van de begraafplaats.

Ook het daaropvolgende kunstobject staat in het midden. ‘Expectate et laborate’ is de naam die het kunstwerk bij de vijver op de Greente draagt. “Verwacht én werk”, vertaalt Van Dalfsen. Op de betekenis van de afgebeelde figuren (waaronder een boek en een vis) zijn verschillende interpretaties los te laten. “In dat boek zou je bijvoorbeeld een Bijbel kunnen zien”, stelt hij.

Kunst genoeg in Genemuiden, zo blijkt uit de tocht. “Maar mensen vinden het blijkbaar niet interessant.”