Water: de rest komt eerder

Tekst en foto: Enrico Kolk

“Ik heb een bedrijf op de Pieper, en dat ligt 0,2 meter onder NAP. Bij een dijkdoorbraak staat het water tot aan de dakgoot. Hoe waterveilig kan ik dan bouwen?”, vraagt Henk Vos zich af. Hij bezoekt woensdagavond de bewonersavond in de Driester over waterveiligheid en is benieuwd hoe hij zich kan weren tegen water.

Verschillende antwoorden doen die avond de ronde. Of het nodig is dat Vos zich beschermt tegen water? De norm is dat de dijken extreme situaties, die een keer in de 500 jaar voorkomen, kunnen weerstaan. Daar zijn de dijken op gebouwd.

In diverse workshops worden de rollen van waterschap, provincie, gemeente en Veiligheidsregio uitgelegd. Richard Kamphuis (Veiligheidsregio) en Jan-Dirk van der Borg (Waterschap Drents-Overijsselse Delta (WDODelta)) beelden hun beider rollen uit in een presentatie aan de hand van verschillende waterstanden.

Als de waterstand een halve meter boven NAP is, en stijgt, wordt code geel afgegeven. “Het Actie Centrum Waterschap (ACW), dat bestaat uit allerlei specialisten, komt bij elkaar om te zorgen dat het beeld van de situatie zo compleet mogelijk wordt.” Wanneer de stijgende lijn doorzet en de waterstand 0,7 meter boven NAP is, komt de Kampereiland (KEI) brigade in actie. Dat is een brigade van 270 vrijwilligers die bij hoogwaterdreiging zandzakken langs de dijken leggen. De wegen zijn dan nog wel begaanbaar.

Bij een waterstand van 0,9 meter boven NAP wordt de situatie echt dreigend. “Code rood is dan van kracht. Bij het waterschap vragen we ons dan af of beheermaatregelen nog verantwoord getroffen kunnen worden. De Veiligheidsregio wordt dan niet meer geïnformeerd, maar gealarmeerd.” De Veiligheidsregio, die bestaat uit politie, brandweer en ambulance, coördineert dan de actie verder.

“Het is niet altijd verantwoord voor een brandweerman om naar binnen te gaan bij een brand. Dat geldt ook voor KEI brigade die zakken legt”, zegt Kamphuis. “Naar dat soort dingen kijken wij dan.” Bewoners van het getroffen gebied worden via NL-Alert gealarmeerd. “Dan springen ze in de auto en rijden ze weg”, reageert een inwoner.

“In 2012 gebeurde dat juist niet”, weerlegt Kamphuis. “Wat ons opvalt: de laatste keer dat er zo’n situatie plaatsvond, was in 1995. Sindsdien is de noodzaak om weg te gaan ook steeds meer afgenomen. Soms is het beter om in het gebied te blijven, ook al dreigt een overstroming. Anders komt u misschien in de file komt en komt u alsnog in de problemen.”

Wie wil kijken hoe hoog zijn of haar risico is kan kijken op www.overstroomik.nl, een landelijke site waar per postcodegebied informatie gegeven wordt.