Bevrijding vieren in ‘tijd van bezetting’

Het had zo mooi kunnen zijn, vanavond. Stadshistoricus Gert-Jan Westhoff met een lezing over de bevrijding van Genemuiden, het zingen van het Canadese volkslied en het Wilhelmus en een bijdrage van schrijver Jan Terlouw. Burgemeester Bilder zou de sluiting verrichten.

Op het tijdstip dat de bevrijdingszangavond in de Grote kerk had moeten beginnen, zendt ZwartewaterFM vanavond weer een Corona-uitzending uit, met onder andere de laatste stand van zaken door Bilder. In een paar weken tijd is het leven in Nederland drastisch veranderd.

“In deze tijden maak je een heel klein beetje mee van hoe het gevoeld moet hebben om bezet te zijn”, zegt Bilder. “Alleen zijn we nu niet bezet door een buitenlandse mogendheid, maar door een virus.”

Elke werkdag geeft hij een update over het aantal ziekenhuisopnames en doden in Zwartewaterland. De Stadskoerier spreekt boekdelen met meer dan 5 pagina’s aan rouwadvertenties. Meerdere mensen maakten al eens een vergelijking met de oorlog.

Precies 75 jaar nadat de bevrijders Genemuiden bereikten, zit ook Genemuiden weer deels op slot. De grens met Duitsland, normaal zo dichtbij, is zo goed als dicht. Even zouden we weer kunnen schrikken, mochten de Duitsers de grens overkomen. Omgekeerd is dat overigens niet anders.

Toch is het geen oorlog. Aan veel huizen en in veel tuinen in Genemuiden prijkt vandaag de Nederlandse of Genemuider vlag. Genemuiden herdenkt het 75 jaar bevrijd zijn. Onder omstandigheden die slechts enkele maanden geleden nog ondenkbaar waren. “Dat is een geheel nieuwe ervaring”, merkt Bilder op. “Dingen die je gewoon bent te doen, kun je niet meer doen. Even met mensen spreken bijvoorbeeld, of de kerkgang. Die vrijheid ben je kwijt.”

Over het einde van die tijd durft nog niemand een uitspraak te doen. “Misschien dat we dan het gevoel van wat bevrijding betekent weer even krijgen”, aldus Bilder. Wie weet mogen de vlaggen dan opnieuw uit.