Communiceren (column Gerrit van Houwelingen)

Als hij soms de puinhoop op het bureau van een collega ziet liggen, begrijpt hij niet hoe deze in zo’n georganiseerde bende kan werken. In zijn eigen kamer ligt er niets zomaar op het bureau. Aan de prikborden hangt geen a-viertje scheef. Het mankeert er nog aan dat de pushpins van dezelfde kleur zijn. Welk autistisch trekje kan daaraan ten grondslag liggen? Dan merkt een teamlid psychologisch op: ‘Zo bestrijd jij de chaos in je hoofd’. Oef!

De knoop van de formatie voor het volgende cursusjaar moet worden doorgehakt. Dat wordt communiceren op kiezelstenen met scherpe randjes. Zelfs de kleinste deeltijder komt opdraven. Nadat de contouren en mogelijkheden zijn verkend doet er eentje de openingszet. Ik wil wel op vrijdagmorgen groep 8 nemen als Joke ouderschapsverlof heeft. Maar dan graag wel op donderdagmiddag en maandag groep 1, dan ik de correctie van groep 8 mee naar huis nemen in het weekend. ‘Deal’, zegt de baas, ‘als Greet ook akkoord gaat’. De grootste hobbel lijkt genomen. Bij de schermutselingen die volgen rond de combinatie-groepen ontstaat wat meer ruis op de lijn, maar uiteindelijk legt iedereen zich bij het formatieplan neer. Nu alleen het plan nog voorgelegd aan de geledingen die er zich ook nog tegenaan mogen bemoeien. Fluitend fietst hij langs de ijsbaan en door het plantsoen naar huis, niet wetend dat hij de dag prijst voor het avond is.

Er moet weer zo nodig een studiemiddag in het leven geroepen worden. Dat is fijn voor alle werkende vaders en moeders die weer maatregelen moeten treffen voor hun spruiten. De drie directeuren van de hervormde scholen zitten te brainstormen over hoe of wat. Na wat vijven en zessen lanceert iemand het idee ‘communicatie’. Lekker origineel. Het is de valkuil waar Ernst Happel, oud-trainer van Feijenoord, al voor waarschuwde als zijn spelers in het veld gingen praten: ‘Kein geloel, foesballen!’ Uiteindelijk nemen ze de teams op een woensdagmiddag te grazen in de wei van Kees Vernooy, de lees-expert van het Christelijk Pedagogisch Studiecentrum. De schade aan het nascholingsbudget wordt door de drie scholen uitgedeukt. Kees hamert op de elementaire vaardigheden die kinderen in de basisschool moeten opdoen en hij onderstreept het belang van de spraak- en taalontwikkeling. Leerzame middag. Toch wel.

Op zondagmiddag geeft hij zelf het goede voorbeeld. Met de centimeter van oma is zijn kleinzoon het bureau van opa aan het ‘opmeteren’. Dan klimt de taalkunstenaar op opa’s knie. Voor de zoveelste keer bekijkt hij het prentenboek en benoemt wat hij ziet. Vervolgens vraagt hij of hij de ‘dudeljo’ mag zien. Opa gaat naar de natuurkalender op internet. De vogels verschijnen op het scherm en laten hun roep horen. Gebiologeerd staart het ventje naar de monitor. Later op de middag lopen ze beiden met een zak oud brood naar de ‘heen-en-weer-boot’. Opa houdt de kleine jongen stevig vast aan zijn capuchon, anders voert hij zichzelf in zijn enthousiasme ook aan de ‘kwakkies’. De kuifeenden vertrouwen het niet en blijven op veilige afstand. Anno 2015 is het ventje een opgeschoten knaap met vierkante ogen. Dat wel natuurlijk!