Tweede Wereldoorlog in Genemuiden (3)

Trijn van Berkum-Booy heeft haar memoires over de Tweede Wereldoorlog geschreven. Ze vertelt daarin onder meer over haar broer Hendrik Post die op de Grebbeberg moest vechten. Genemuiden Actueel publiceert de herinneringen. Deze keer over de gevechten bij de Grebbeberg en het begin van de Tweede Wereldoorlog.

Over de gevechten bij de Grebbeberg heeft mijn broer Hendrik nooit zoveel gesproken. Het 19e regiment, waar hij bij hoorde, heeft veel verliezen geleden. Wat hij wel wilde vertellen herinner ik mij nog goed, omdat ik het niet éénmaal maar verschillende keren van hem gehoord heb. Ik zal proberen deze gegevens zo juist mogelijk weer te geven.

Na een strijd van bijna 4 dagen was op Pinkstermaandag de toestand onhoudbaar geworden. Zo erg, dat ze moesten vluchten. Ze konden niet tegen de overmacht op !

Ze waren op dat moment met een groepje van vijf man, die vier fietsen konden bemachtigen. Die vijf jongens waren Jan Frijlink uit Nijverdal, Paalman uit Deventer, mijn broer Hendrik en nog twee anderen. Paalman had geen fiets en smeekte dat ze hem niet achter zouden laten. Hendrik heeft hem toen op de bagagedrager mee genomen.

Maar Paalman was zo dik en zwaar, dat de fiets met het voorwiel opwipte, wat heel lastig was. Ze vluchtten samen het noordwesten in en kwamen in het Gooi terecht. Onderweg hadden ze veel last van fel geweervuur van de Duitsers, die snel oprukten. “De kogels vlogens ons om de oren” vertelde mijn broer. Paalman werd geraakt, hij kreeg een schot in zijn dikke nek. Ze konden hem even later bij het Rode Kruis brengen [zijn wond genas voorspoedig].

Met z’n vieren gingen ze verder, maar de Duitsers zaten zo dichtbij dat ze een dicht bos invluchten. Ze doken weg in een diepe droge kuil. De Duitser kwamen nader en nader en riepen hard: “heraus kommen”. Wat ze natuurlijk niet deden. Jan Frijlink, die dicht bij mijn broer in de kuil lag, was van moeheid in slaap gevallen. Hij werd door zijn ‘slapie’ hardhandig wakker gemaakt ! “Wordt wakker, Jan, ze schieten je dood,joh !!”

Maar ach, ze waren allen zo moe. Ze hadden vanaf vrijdag nog geen oog dicht kunnen doen. Wat later op die dag zijn ze gevangen genomen. Het was op dinsdag 15 Mei dat ze in Amsterdam in hechtenis genomen zijn. In een school, waar ze zwaar bewaakt werden.

Maar de strijd was voorbij ! Nederland had de wapens neergelegd; ook onze Hendrik had zijn geweer af moeten staan. Maar ook zijn dierbare zakmes was hem afgenomen. Hij scharrelde daar een klein schilmesje op, dat we lange jaren daarna dagelijks gebruikten in de keuken. Het werd het  “Amsterdamse mesje” genoemd. Toen hij tegen eind Mei zijn vrijheid weer kreeg is hij eerst terug gegaan naar Achterberg, waar bij de boerderij “Ouderserf” in een klein schuurtje zijn eigen fiets stond. Hij was stomverbaasd , dat uit het doorboorde schuurtje, waar niet veel meer van over was, zijn eigen fiets puntgaaf tevoorschijn kwam. Hij vond dat een groot wonder, en blijmoedig begon hij aan de lange weg naar huis. Maar hij en Margje droegen hun hele leven de verschrikkelijke herinneringen van die Meidagen mee in hun harten.

En zo begonnen vijf jaren van bezetting en onderdrukking !!